Nhằm mục đích tăng vốn cấp 2, nhóm ngành ngân hàng đã tích cực phát hành trái phiếu. Điều đáng chú ý hơn nữa là một số ngân hàng đang sử dụng kênh phát hành trái phiếu để có nguồn vốn dài hạn nhằm mục đích đảm bảo yêu cầu về tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu cho doanh nghiệp. Chính vì vậy, trong tháng 8 vừa qua, nhóm ngân hàng dẫn đầu trong việc phát hành trái phiếu riêng lẻ trong tổng 51 đợt phát hành TPDN, với số tiền tương đương với 10,854 tỷ đồng, chiếm 41,6% tổng giá trị phát hành. Đứng thứ 2 trong lượng phát hành trái phiếu chính là ngành bất động sản với số tiền lên đến 8,950 tỷ đồng.
Nhóm ngân hàng dẫn đầu phát hành trái phiếu trong tháng 8
Theo số liệu tổng hợp từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu (VBMA) dựa trên dữ liệu công bố đến ngày 06/09/2021 của HNX và SSC. Có tổng cộng 52 đợt phát hành trái phiếu trong tháng 8. Trong đó có 51 đợt phát hành riêng lẻ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) trong nước; với tổng giá trị phát hành là 24,077 tỷ đồng. Và 1 đợt phát hành trái phiếu ra công chúng giá trị gần 2,000 tỷ đồng của CTCP Masan Meatlife.
Đáng chú ý, VBMA cho biết nhóm ngân hàng tiếp tục dẫn đầu về khối lượng phát hành trong tháng 8; với tổng giá trị phát hành 10,854 tỷ đồng, chiếm 41.6% tổng giá phát hành. Trong đó, có 2,324 tỷ đồng trái phiếu phát hành tăng vốn cấp 2 của BIDV, Vietinbank; VIB, MB và Viet Capital Bank.
Lãi suất phát hành các trái phiếu tăng vốn cấp 2 chủ yếu là lãi suất thả nổi tham chiếu bình quân lãi suất tiết kiệm 4 ngân hàng Vietcombank; BIDV, Vietinbank, Agribank, dao động từ 6.1% đến 7.6%/năm.
Các ngân hàng có khối lượng phát hành lớn gồm: VPBank (2,630 tỷ), OCB (2,000 tỷ); SHB (1,400 tỷ), đều là các trái phiều kỳ hạn 2-4 năm, lãi suất cố định 3.5-4.2%/năm.
Nhóm Bất động sản xếp vị trí thứ hai với tổng giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ đạt 8,950 tỷ đồng. Trong đó khoảng 15% trái phiếu phát hành bảo đảm bằng cổ phiếu hoặc không có tài sản bảo đảm. Kỳ hạn phát hành trong khoảng từ 1-4 năm. Lãi suất phát hành dao động trong khoảng 8.2-13%/năm.
Tình hình phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong 8 tháng đầu năm
Tính chung trong 8 tháng đầu năm 2021, có 490 đợt phát hành TPDN trong nước; với tổng giá trị phát hành đạt 308,517 tỷ đồng. Trong đó có 476 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị phát hành là 296,933 tỷ đồng; 14 đợt phát hành ra công chúng giá trị 11,584 tỷ đồng (chiếm 3.754%). Và 3 đợt phát hành trái phiếu ra thị trường nước ngoài tổng giá trị 1 tỷ USD. Tỷ trọng khối lượng phát hành ra công chúng giảm so với cùng kỳ năm 2020 (5.28%).
Trong 8 tháng đầu năm, nhóm các ngân hàng thương mại tiếp tục dẫn đầu với tổng giá trị phát hành đạt 116.1 nghìn tỷ đồng. Trong đó, có 24,186 tỷ đồng trái phiếu tăng vốn cấp 2 (chiếm 20.8%); 78.3% trái phiếu phát hành kỳ hạn ngắn 2-4 năm. Lãi suất thấp dao động từ 3-4.2%, cố định trong toàn bộ thời hạn của trái phiếu.
Nhóm bất động sản xếp vị trí thứ 2 với tổng khối lượng phát hành 107.98 nghìn tỷ đồng. Trong đó, có khoảng 21.6% trái phiếu phát hành không có tài sản bảo đảm hoặc bảo đảm bằng cổ phiếu. Lãi suất phát hành dao động trong khoảng 8-13%/năm. Trong 8 tháng đầu năm, có 3 đợt phát hành trái phiếu ra thị trường quốc tế gồm: Tập đoàn Vingroup (500 triệu USD); trái phiếu xanh của CTCP Bất động sản BIM (200 triệu USD); Trái phiếu chuyển đổi của Novaland (300 triệu USD).
Nhóm ngân hàng dẫn đầu lượng mua trái phiếu
Không chỉ dẫn đầu về lượng phát hành, ngân hàng thương mại còn là bên mua trái phiếu ngân hàng lớn nhất thị trường (mua bán chéo trái phiếu cho nhau nhau). Bằng hình thức trực tiếp hoặc gián tiếp qua công ty chứng khoán.
Theo đánh giá của SSI, việc ngân hàng tăng cường bán chéo trái phiếu cho nhau là bởi theo quy định tại Thông tư 34/2013/TT-NHNN, tổ chức tín dụng không được mua trái phiếu phát hành trên sơ cấp của tổ chức tín dụng khác nên các công ty chứng khoán thường đứng ra làm trung gian, mua trái phiếu ngân hàng trên sơ cấp sau đó bán lại cho các tổ chức tín dụng khác.Tuy vậy, quy định này đã được gỡ bỏ nên các ngân hàng thương mại đã có thể trực tiếp mua chéo trái phiếu của nhau trên sơ cấp từ ngày 17/5/2021.
Hiện Ngân hàng Nhà nước đang dự thảo Thông tư thay thế Thông tư 22/2016/TT-NHNN ngày 30/6/2016 quy định việc tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài mua trái phiếu doanh nghiệp theo hướng siết chặt hơn nữa hoạt động mua trái phiếu doanh nghiệp của các ngân hàng.